Ontmoet locatiebeheerder Ad Usman

Ad Usman, locatiebeheerder bij verschillende opvanglocaties voor vluchtelingen vertelt over zijn afwisselende werk en over het reilen en zeilen rondom een opvanglocatie.

Ad, waarom bent u eigenlijk locatiebeheerder geworden bij een opvanglocatie?

Ik heb vooral hiervoor gewerkt in commerciële omgevingen. Toen gestart als zelfstandig ondernemer, maar dat bleek niets voor mij. Toen kwam corona wat voor mij het zetje was om verder te kijken. In die periode hielp onze dochter mee bij de opvang van vluchtelingen in Lesbos, Griekenland. Samen met mijn vrouw zijn we daar ook gaan helpen. Zo belandde ik daarna in het vluchtelingenwerk bij het COA. Ik werk nu sinds drie jaar bij het COA, met veel plezier als locatiebeheerder van verschillende opvanglocaties in de regio, zoals Nieuwerkerk, Gouda, tot 1 juli bij Gorinchem, locatie Sportlaan in Den Haag en Sliedrecht. En denk ik mee bij de voorbereiding voor de ontwikkeling in Waddinxveen.

Wat zijn uw hoofdtaken?

Mijn belangrijkste opdracht is om te zorgen dat woonbegeleiders hun taken goed kunnen uitvoeren. En dat vluchtelingen na hun gevaarlijke reis in een gezond leef ritme komen. We begeleiden vluchtelingen vooral naar meer zelfstandigheid en zelfredzaamheid, zolang zij hun vergunningsprocedure hier afwachten. Vluchtelingen mogen pas werken na 6 maanden verblijf in een opvanglocatie. Tot die tijd zorgen we dat vluchtelingen eerst kunnen wennen aan elkaar en hun nieuwe omgeving en dat ze leren hoe de omgeving en woonruimte netjes te houden. We helpen ze aan vrijwilligerswerk, bieden opleidingen aan, zoals taallessen en trainingen om ze te wijzen op de nodige risico’s, zoals uitbuiting, mensenhandel. Na 6 maanden verblijf in de opvang mag iemand ook werken, dan proberen we werk te zoeken in hun eigen interesse en/of vakgebied. Zo hebben we nu twee vluchtelingen uit Jemen, die opgeleid zijn als arts. Een van de twee loopt nu stage als huisarts. En zo is er ook een mevrouw uit Gaza die watermanagement studeert en in Nederland kwam om een cursus te volgen, toen in Gaza plotseling de oorlog uitbrak. Zij kan niet meer terug. We willen natuurlijk deze mensen inzetten waar hun kennis en ervaring ook goed tot z’n recht komt. Dat is goed voor de vluchteling en tenslotte ook voor Nederland.

Waar komen de vluchtelingen vandaan?

Dit hangt af van de wereldwijde ontwikkelingen. Zo zagen we vooral vluchtelingen uit landen als Syrië, Jemen, Afrika en Turkije. Door de laatste ontwikkelingen in Syrië zie je uit dit land de vluchtelingenstroom sterk afnemen. Maar door de nieuwe onrust in Israël en Iran kan dit mogelijke nieuwe vluchtelingenstromen veroorzaken. Mensen vluchten vanwege oorlog of mensenrechtenschennis en niet zoals veel inwoners denken, vanwege economische redenen. Als je een willekeurige vluchteling vraagt naar zijn of haar dromen, dan gaan die altijd over een toekomst en carrière opbouwen in eigen land en niet persé een toekomst willen opbouwen in Europa of in Nederland. De meesten die hier komen hadden daarvoor nog nooit gehoord van Europa of Nederland.

Komen er incidenten in een opvanglocatie voor en hoe gaat u hiermee om?

Buiten een locatie zien we nauwelijks incidenten ontstaan. Wel zien we ergernissen en ruzies tussen vluchtelingen binnen een opvanglocatie. Woonbegeleiders begeleiden de vluchtelingen volgens het ‘6 domeinen gesprek’. Zo monitoren zij op verschillende thema’s, denk aan: sport, hygiëne en/of dagbesteding waar ieder persoon extra steun nodig heeft. Je moet je voorstellen dat niemand elkaar goed kent. En dat er acht bewoners binnen één woon-unit leven en dat daarvan drie vluchtelingen met elkaar één kamer delen. Als er dan eentje snurkt of juist met een raam open wilt slapen, terwijl de ander dit niet wilt. Dit leidt dan wel eens tot ergernissen en ruzies. Net als in de beste families en studentenhuizen ook gebeurt. Met als grote verschil dat vluchtelingen in grote onzekerheid leven over hun toekomst. Het stressniveau is hierdoor bij mensen best hoog en dat speelt dan ook mee. Als er onenigheid ontstaat, dan zoeken we in onderlinge gesprekken naar werkbare oplossingen. Dat lukt meestal ook. We werken met duidelijke huisregels. En met de groepsindeling houden we rekening met hun leeftijd, achtergrond, interesses, cultuur en taal.

Wat wilt u de Waddinxveners nog meegeven over de komst van een opvanglocatie?

De terughoudendheid bij inwoners over de komst van een opvanglocatie komt vaak voort vanuit het onbekende en misinformatie. De ideeën die er leven bij inwoners zijn vaak gebaseerd op verhalen op sociale media of uit de landelijke media over het aanmeldcentrum in Budel of Ter Apel. Een opvanglocatie is echter niet hetzelfde als een aanmeldcentrum. Vluchtelingen in een opvanglocatie hebben goede kans op een (tijdelijke) verblijfsvergunning. We ervaren juist bij de opvanglocaties geen overlast. Zo is bijvoorbeeld onlangs in Gorinchem, in overleg met omwonenden, besloten om de beveiliging verder af te schalen. Daar kwam op verzoek van inwoners elke dag een BOA en wijkagent kijken. Echter alles gaat gemoedelijk zonder enkele incident. Er ontstaat daar juist ‘omgekeerde integratie’. Dat wil zeggen dat omwonenden in Gorinchem juist de opvanglocatie actief opzoeken en samen met de vluchtelingen werken in een moestuin en pluktuin. Hier maken zowel de vluchtelingen als omwonenden dankbaar gebruik van. Er wordt dagelijks groente, fruit en bloemen geplukt om het ‘thuis’ gezellig te maken. Daarin verschillen mensen niet zo van elkaar. Dat zien we nu bij meer opvanglocaties ontstaan. Dat is een mooie ontwikkeling die wij toejuichen. Het leidt tot een prettige leefomgeving voor iedereen! Ik zou zeggen: Vorm je eigen mening. En ga tijdens de open AZC dag op 27 september eens langs bij een opvanglocatie in jouw buurt en maak kennis met de vluchtelingen. Dit is mogelijk in Alphen a/d Rijn, Gouda, Den Haag en ook Zoetermeer.